Onvoorziene verfrissingen

Het moet ergens midden in Polen zijn geweest. Op een zeldzaam moment van die vakantie: ik had wifi! Ondanks uitgebreide plechtige beloftes aan het gezin over mail lezen, telefoon beantwoorden en het lezen van kranten, kon ik het niet laten. In de enige drie uur per dagen die ik voor mezelf had, tussen 6 en 9 uur ’s ochtends, had ik een verse Volkskrant tot mijn beschikking!

Een beetje slenterend door een dorpje aan een prachtig meer, vond ik een terrasje met heerlijke koffie. Met een grijns van oor tot oor begon ik heerlijk in mijn digi-krantje. Non-nieuws over te heet zwemwater (een spread over alle soorten bacteriën en de gevolgen van het te water gaan, sterkte mij in de gedachte dat zwemmen voor vissen was). Zalig.

En toen kwam de column van Rene. Fijn. Drie dagen niet van geslapen. In een keer was ik terug in Amsterdam West. Verkiezingen. Nachten plakken van posters. Lol. Enveloppen vouwen. Door de bus doen. Uitslagenavond. Teleurstelling.

De weken daarna was er niet echt tijd voor reflectie bij mijzelf. Maar het had mij zeker geraakt. Waarom stemmen Amsterdammers niet op ons? Erger nog: waarom komen ze niet om te stemmen en dan hoeft het niet eens op ons. Maar liever wel. De onderhandelingen, bestuurder worden, coalitieakkoord maken en uitwerken, nieuwe verhoudingen; het nam allemaal veel tijd.

Terug naar Polen: Rene had mij aan het denken gezet en dat heeft mij de rest van de vakantie niet losgelaten en daar ben ik blij mee. Want de weg naar de afgrond zoals in het verhaal beschreven zie ik ook. Ik ben alleen te veel optimist om niet te denken dat we nog kunnen wegsturen of remmen. En daar gaan we zaterdag mee beginnen.

Ik herken wel veel in de beelden uit het verhaal van Rene: zo denk ik inderdaad dat wij als PvdA weliswaar heel betrokken de inhoud volgen ( en dat is goed). Maar als het gaat om echte agendering wij dat vooral vragen van bewoners en dat wij vervolgens procesbewakers worden of bestuurders er wel wat mee doen.

En dat is een ontwikkeling die wij als sociaal democraten steeds zelf veroorzaken: we vinden iets belangrijk, gaan het oppakken omdat het niet gebeurd, we komen aan de macht en zorgen dat er instituties komen. Zo begonnen wij zelf 100 jaar geleden met broodfondsen en regelden eenmaal aan de macht de ziektewet. We spaarden collectief in verenigingen voor parels van woongebouwen en maakten dat later corporaties. (om die vervolgens los in de maatschappij te laten drijven, omdat niet eigenaar is of zich echt verantwoordelijk voelt, laat staan ter verantwoording wordt geroepen). We hielpen zelf mensen met formulieren en belastingen, waarna we de sociaal raadslieden het leven lieten zien.

Is dat slecht? Nee, ik denk het niet. Voor de mensen zeker niet. Maar voor de partij? Je wordt als partij niet meer herkend als de echte belangenbehartiger.

‘Waren ze vroeger de cruciale verbindingsschakel tussen staat en maatschappij, de plek waar belangen en opvattingen van bevolkingsgroepen in de politiek konden doorklinken, tegenwoordig zijn politieke partijen opgehouden burgers te vertegenwoordigen. Burgers zien de partijendemocratie niet langer als deel van hun eigen wereld.’

Tja.

Kortom, zaterdag moet het hier over gaan: hoe blijven we aan de bal? Hoe zorgen we ervoor dat we belangen en opvattingen op buurtniveau blijven ophalen en inbrengen in de politieke arena. Als PvdA. Als beweging. De buurtcontactpersonen kunnen daar een belangrijke schakel zijn. Zij gaan in de partij, bij de fractie én in de bestuurscommissie de boer op met die opvattingen. Ook al gaat het dan soms schuren met de belangen van zo’n bestuurder. Zolang het past binnen onze sociaal democratische idealen, heeft die bestuurder wat uit te leggen en niet de partij, toch?

En gelukkig eindigt Rene ook best met een spannend en uitdagend slot:
‘Wie weet leidt de dynamische netwerksamenleving die zich nu aan het ontwikkelen is tot onvoorziene verfrissingen van onze democratie. Op een manier die we ons nu nog niet kunnen voorstellen’

Gelukkig had ik twee weken in mijn vakantie de tijd om die onvoorziene verfrissingen door te denken! Je hoort het zaterdag!